Čovjek koji je ubio Libertija Valansa

11.07.2014 15:14

Senator Rens Stodard (Džejms Stjuart) i njegova žena Hali (Vera Majls) dolaze u grad Šinbon, da prisustvuju sahrani Toma Donifsona (Džon Vejn). Dok oni odaju poslednju počast, movinari pitaju senatora zašto je došao skroz iz Vašingrona na sahranh lokalnog rančera. Stodard započinje svoju priču kada je prije 25 godina njegovu kočiju opljačkao odmetnik Liberti Valans (Li Marvin) i njegova banda. Donifson pronalazi pretučenog Stodarda i odvozi ga u grad Šinbon. Kada se oporavi od povreda, uz pomoć ljubazne Hali, Stodard želi da se postara da strpaju Valansa iza rešetaka, ali šerif Link Epljard (Endi Divajn) nema hrabrosti za to. Stodard se za pomoć obraća Tomu Donifsonu i Datonu Pibodiji (Edmund O'Brajan), izdavaču lokalnih novina.

Ideja za film Čovjek koji je ubio Libertija Valansa se rodila u glavi malo poznate američke autorke Doroti M. Džonson, čije kratke priče su često uspješno ekranizovane u veoma dobre vesterne poput Čovjek zvani konj i Drvo za rješenje, između ostalih. Američki režiser Džon Ford (Tragači, Plodovi gnjeva, Tragači) i dvije legende glumačke legende, Džon Vejn i Džejms Stjuart su se postarale da upravo ova ekranizacija američke autorke bude, ne samo najuspješniha od svih njenih ekranizacija, već, ako je vjerovati velikom broju eminentnih svjetskih filmskih ktitičara, zapravo jedan od najboljih vrstern filmova ikada. Režiser Ford je odlučio da ovu priču ispriča u crno-bijeloj tehnici, iako je svoja dva prethodna vestern hita Tragači, u kojem glavnu ulogu igra upravo Džon Vejn, i Nosila je žutu traku snimio u koloru. Čovjek koji je ubio Libertija Valansa ne gubi mnogo izostankom boje, prvenstvemo zbog velikog talenta režisera Forda i direktora fotografije William H. Clothier, koji svakako znaju gdje da postave kameru i da isprate svaku scenu ubacivanjem protagonista u prvi plan. Velike pohvale idu i scenaristima filma Džejmsu Vorneru Belahu i Vilisu Goldbeku. Interesantno je da je autor Džejms Vorner Belah, autoru kratkih priča po kojima je upravo Džon Ford snimio popularne vestern filmove, Nosila je žutu traku i Rio Grande. Belah i Goldbek se dobro nadovezuju na literarni predložak i prave human i uvjerljiv portret malog američkog grada i njegovih dobronamjernih stanovnika koji pokušavaju da očuvaju svoju egzistenciju od lokalne bande kriminalaca ali i da unaprijede svoj grad. Zanimljiv je portret advokata idealiste Rensa Stodarda, kojeg odlično igra američki glumac Džejms Stjuart, da i koji pokušava da bori sa zvijerima i da istjera pravdu na vidjelo. Odlično je prikazan kontrast knjige, koju zagovara Stodard i revolvera od kojeg se ne odvaja Tom Donifson. Obojica imaju iste želje ali koriste potpuno različite metode kako bi ispunili te iste želje. Dvojica pravednika su dobili adekvatnog protivnika u liku kriminalca Libertija Valansa, kojeg odlično igra američki glumac Li Marvin. Treba pohvaliti scenu u kojoj Valans u prepunoj lokalnoj kafani podapinje i ruši Stodarda, da bi mu jedini Donifson prišao i pomogao. Iako u ovoj sceni nema pucnjave, samo odmjeravanje dvojice kaubojaca, koji ne skidaju pogled jedan sa drugoga je dovoljno da ova scena bude zaista upečatljiva.

By