Ljubiša Samardžić ( 1936 - 2017)

Naš čuveni glumac i reditelj Ljubiša Samardžić Smoki (1936-2017) je važio za jednog od najtalentovanijih i najpopularnijih glumaca sa ovih prostora. Bivša Jugoslavija je imala zaista veliki broj talentovanih glumaca, ali malo ko je zračio tolikim glumačkim šarmom i pozitivnom energijom kao popularni Smoki. Često je glumio u partizanskim filmovima, zajedno sa kolegom Velimirom Batom Živojinovićem i nemoguće je prebrojati sve njemačke vojnike koji su nastradali od ruku ove dvojice ljutih partizana. Samardžić je zaigrao i u inostranim filmovima U ljubavi svako zadovoljstvo ima svoj bol (1971), Hajduk (1975), Bluz za Saru (1998) i Yu (2003), kao i u isto tako inostranoj televizijskoj seriji Quo Vadis? (1985). Pored toga, okušao se kao reditelj i snimio filmove Nebeska udica (2000), Nataša (2001), Ledina (2003), Jesen stiže, dunjo moja (2004), Konji vrani (2007), Bledi mesec (2008) i Miris kiše na Balkanu (2011), kao i televizijske serije Jesen stiže, dunjo moja (2009-2010) i Miris kiše na Balkanu (2010-2011). Samardžić je dobitnik dvije nagrade za životno djelo i to Nagrada Pavle Vuisić (1995) i Nagrada akademije Ivo Andrić (2005). Nadimak Smoki je inače dobio zbog uloge u filmu Peščani zamak (1962) reditelja Boštjana Hladnika.

Ljubiša Samardžić je rođen u Skoplju, gdje je živio sa članovima svoje porodice, koji su radiili u rudniku uglja Jelašnica kod Niške Banje. Kasnije se preselio u Beograd, gdje je prvo studirao pravo, da bi zatim ipak upisao Akademiju za pozorište, film, radio i televiziju. Mladi student se veoma brzo istakao i dobio stipendiju kod reditelja Bojana Stupice.

Prvu ulogu je odigrao u malo poznatom televizijskom filmu Spletka i ljubav (1960) reditelja Save Mrmka i Janeza Šenka. Uskoro je započeo mnoge značajne saradnje za svoju dalju karijeru. Sarađivao je sa poznatim i veoma cjenjenim rediteljima, kao što su Branko Bauer, Boštjan Hladnik, Veljko Bulajić, Aleksandar Petrović, Obrad Gluščević, Mladomir Puriša Đorđević, Dragoljub Ivkov, Živorad Žika Mitrović i Hajrudin Krvavac. Sa Bauerom je snimio filmove Prekobrojna (1962) i Boško Buha (1978), kao i isoimenu televizijsku seriju Boško Buha (1980), sa Hladnikom Peščani zamak (1962) i Bele trave (1976), sa Bulajićem Kozara (1963), Bitka na Neretvi (1969) i Visoki napon (1981), sa Petrovićem Dani (1963) i Seobe II (1989), sa Gluščevićem Lito vilovito (1964) i Goli čovjek (1968), sa Đorđevićem Devojka (1965), San (1966), Jutro (1967), Podne (1968) i Biciklisti (1970), sa Ivkovom Pošalji čoveka u pola dva (1967) i Siroma' sam al' sam besan (1970), sa Mitrovićem Nož (1967), Operacija Beograd (1968), Ubistvo na podmukao i svirep način i iz niskih pobuda (1969), Savamala (1982), Timočka buna (1983) i Protestni album (1986), dok je sa Krvavcem snimio filmove Diverzanti (1967), Valter brani Sarajevo (1972) i Partizanska eskadrila (1979), kao i televizijske serije Valter brani Sarajevo (1974) i Partizanska eskadrila (1981).

Pored toga, zaigrao je u filmovima Igre na skelama (1961), Desant na Drvar (1963), Inspektor (1965), Istim putem se ne vraćaj (1965), Orlovi rano lete (1966), Štićenik (1966), Bokseri idu u raj (1967), Sirota Marija (1968) i U raskoraku (1968).

Sarađivao je sa drugim poznatim rediteljima, kao što su Predrag Golubović, Milan Jelić i Aleksandar Đorđević. Sa Golubovićem je snimio filmove Bombaši (1973) i Dobrovoljci (1986), sa Jelićem Tigar (1978), Rad na određeno vreme (1980), Moj tata na određeno vreme (1982), Maturanti (Pazi šta radiš) (1984) i Razvod na određeno vreme (1986), dok je sa Đorđevićem snimio filmove Stići pre svitanja (1978), Kraljevski voz (1981) i Jaguarov skok (1984), kao i istoimenu televizijsku seriju Jaguarov skok (1985).

Zaigrao je i u filmovima Žarki (1970), Sutjeska (1973), Predstava 'Hamleta' u Mrđuši Donjoj (1974), Divota prašine (1975), Doktor Mladen (1975), Crvena zemlja (1975), Naivko (1975), Specijalno vaspitanje (1977) reditelja Gorana Markovića, Ljubavni život Budimira Trajkovića (1977), Lude godine (1977) i Tamo i natrag (1978), kao i u televizijskim serijama Kuda idu divlje svinje (1971), Ceo život za godinu dana (1971), Građani sela Luga (1972), Dimitrije Tucović (1974) i Povratak otpisanih (1978).

Osamdesete je započeo ulogom Borivoja Šurdilovića u televizijskoj seriji Vruć vetar (1980), koja važi za jednu od naših najpopularnijih serija. Ulogu je ponovio u filmu Avanture Borivoja Šurdilovića (1981). Nastavio je da sarađuje sa drugim rediteljima i snima veoma dobre filmove. Sa Miomirom Mikijem Stamenkovićem je snimio filmove Neka druga žena (1981) i Lager Niš (1987), sa Živkom Nikolićem Smrt gospodina Goluže (1982) i Iskušavanje đavola (1989), sa Svetislavom Prelićem Šećerna vodica (1983) i Poltron (1989), dok je sa Žarkom Dragojevićem snimio Kuća pored pruge (1988) i Noć u kući moje majke (1991).

Takođe je u ovom period zaigrao u filmovima Široko je lišće (1981), Gosti iz galaksije (1981), Dvije polovine srca (1982), Medeni mjesec (1983), Orkestar jedne mladosti (1985), Nije lako sa muškarcima (1985), Život je lep (1985), Anticasanova (1985), Bal na vodi (1985), Anđeo čuvar (1987) reditelja Gorana Paskaljevića, Na putu za Katangu (1987) reditelja Živojina Žike Pavlovića, Živela sloboda (1987) i Vanbračna putovanja (1988), kao i u televizijskim serijama I to se zove sreća (1987) i Bolji život (1987-1991).

Devedesetih ga pamtimo po ulozi policajca Boška Simića u filmu Policajac sa Petlovog brda (1992), kao i u televizijskoj seriji Policajac sa Petlovog brda (1993-1994), ali i po još jednoj saradnji i to sa rediteljem Gorčinom Stojanovićem, sa kojim je snimio filmove Ubistvo s predumišljajem (1995) i Stršljen (1998).

Do kraja svoje karijere je zaigrao u filmovima Mala (1991), Tri karte za Hollywood (1993), Kaži zašto me ostavi (1993), Magareće godine (1994), Jugofilm (1997) i Točkovi (1998), kao i u televizijskim serijama Metla bez drške (1993), Viza za budućnost (2002-2008), Crna hronika (2004-2007) i Oblaci putuju u Italiju (2006).