Ser Džon Hert ( 1940 - 2017)

Engleski glumac Ser Džon Hert (1940-2017) je imao karijeru koja je trajala skoro šest decenija i koji je odigrao značajne ulogame u mnogim velikim, iako često kontraverzim filmovima. Svakako treba izdvojiti naslove Tuđin reditelja Ridlija Skota, Čovjek-slon reditelja Dejvida Linča, Hiljadu devetsto osamdeset četvrta, Hari Poter i Kamen mudrosti, Helboj reditelja Giljerma Del Tora, V kao Vendeta i Indijana Džouns i kraljevstvo kristalne lobanje reditelja Stivena Spilberga. Jedan je od glumaca koji su najviše puta poginuli na velikom ekranu, čak 47. puta, što je daleko više od kolege Šona Bina, koji nije doživio odjavnu špicu 25 puta. Osvojio je 2012. godine nagradu BAFTA za životno djelo a 2015. godine je dobio titulu viteza od strane kraljice Elizabete II.

 

Kada su čuvenog američkog reditelja Dejvida Linča upitali za glumca Džona Herta, on je kratko odgovorio: "Jednostavno najveći glumac na svetu".

 

Džon Hert je karijeru počeo još šezdesetih godina prošloga vijeka, ulogama u različitim televizijskim serijama. Prvu veliku priliku da pokaže šta umije imao je u istorijskoj drami Čovjek za sva vremena iz 1966. godine reditelja Freda Zinemana, u kojoj igraju Pol Skofild, Vendi Hiler, Orson Vels i Robert Šo. Mladi Hert nije dozvolio da ga zastraše mnogi velikani iz ove drame, napravio je odličan posao i najavio se kao jedan od najtalentovanijih mladih glumaca. Zaigrao je tokom šezdesetih i sedamdesetih godina u filmovima Grešni Dejvi reditelja Džona Hjustona, Ulica Rilington Plejs broj 10, Čarobni frulaš francuskog reditelja Žaka Demija i Nestanak. Za ulogu u filmu Ponoćni ekspres iz 1978. godine, reditelja Alana Parkera nominovan je za nagradu Oskar, a posudio je svoj glas animiranim filmovima Brežuljak Voteršip i Gospodar prstenova.

 

Hert je svoje ime upisao u anale naučnofantastičnog filma kada je zaigrao u remek-djelu Tuđin iz 1979. godine, reditelja Ridlija Skota. Iako je od ovog filma najviše profitirala američka glumica Sigorni Viver, koja je postala velika akciona zvijezda, Hert je svakako dao svoj doprinos u dosta nezahvalnoj ulozi izvršnog službenika na brodu Nostromo, Kejna. Jedna od najpoznatijih scena u ovom filmu, ali i u naučnofantastičnom žanru uopšte, prikazuje vanzemaljskog parazita koji je dospijeo u Kejnov stomak i koji zatim tokom jednog objeda napušta tjelo svog domaćina ali na jedan zastrašujući i uznemirujući način. Hert je odradio odličnu parodiju na ovu ulogu u filmu Svemirske lopte iz 1987. godine, reditelja Mela Bruksa.

 

Hert ni tokom svoje dalje karijere nije izbjegavao nezahvalne ali ni kontraverzne uloge i one su na neki način obilježile njegovu karijeru. Odličan posao je napravio u filmu Čovjek-slon iz 1980. godine, koji je režirao Dejvid Linč, koji je imao samo riječi hvale za Hertovu glumu. Prikaz čovjeka izuzetno deformisanog oblika glave je često težak i mučan za gledati ali film ipak pruža jedan zaista kvalitetan prikaz tužne ljudske sudbine i ljudi koji ga okružuju. Dok neki u njemu vide ljudsko biće, drugi ga tretiraju poput zvijeri. Glumac je takođe zaigrao i u mračnoj distopijskoj drami Hiljadu devetsto osamdeset četvrta iz 1984. godine, nastaloj po čuvenom romanu Džordža Orvela. Riječ je o još jednoj njegovoj ulozi koja je vrijedna pažnje. Herta smo tokom osamdesetih i devedesetih gledali u filmovima Vrata raja reditelja Majkla Čimina, Smješna strana istorije reditelja Mela Bruksa, Partneri, Pošasti, Ostermanov vikend reditelja Sema Pekinpoa, Ubistvo reditelja Stivena Frirsa, From the hip, Bijelo zlo, Skandal, Polje reditelja Džima Šeridana, Oslobođeni Frankenštajn, Kralj Ralf, I kaubojke plaču reditelja Gasa Van Sana, Palčica, Rob Roj, Mrtav čovjek reditelja Džima Džarmuša, Divlji Bil reditelja Voltera Hila, Kontakt reditelja Roberta Zemekisa i Sve male životinje, kao i u televizijskoj seriji Pripovjedač, koja se prikazivala tokom 1987. i 1988. godine.

 

"Pa, rekao bih da ako uspijete da pogledate do kraja film Čovjek-slon a da niste ganuti, mislim da onda niste neko koga bih želio da poznajem", rekao je glumac.

 

U novom vijeku glumac nije posustajao zbog godina već je nastavio da glumi u različitim žanrovima i da tom prilikom učestvuje u velikim filmskim serijalima. Zaigrao je ulogu gospodina Olivandera u nastavcima Hari Poter i Kamen mudrosti, Hari Poter i Relikvije smrti, prvi dio i Hari Poter i Relikvije smrti, drugi dio, kao i profesora Bruma u nastavcima Helboj i Helboj 2: Zlatna vojska, ali i u animiranom televizijskom filmu Helboj: Krv i gvožđe iz 2007. godine. Sarađivao je sa danskim rediteljem Larsom Fon Trirom na filmovima Dogvil, Manderlej i Melanholija. Pored toga gledali smo ga u filmovima Mandolina kapetana Korelija, Zločin i kazna, Mahounijev porok, Valijant, Ključ tajni, Mučeni kao psi, Ponuda, V kao Vendeta, Parfem: Priča o jednom ubici, Ubistva na Oksfordu, Stranac, Englez u Njujorku, Brajton Rok, Krpar, krojač, soldat, špijun, Besmrtnici, Kola Džejn Mensfild, Samo ljubavnici opstaju reditelja Džima Džarmuša, Ledolomac južnokorejskog reditelja Bong Džun-Hoa, Herkul i Džeki, kao i u televizijskim serijama Merlin i Poslednji panteri.

 

"Proveo sam veliki dio svog života baveći se nezavisnim filmom i to dijelom zato što me tema zanima, a dijelom zato što je to osnova filmske industrije. Odatle dolaze filmski stvaraoci, tu počinju, a ponekad su tu trebali i ostati", rekao je glumac.

 

Ser Džon Hert je izuzetno kvalitetan ali i značajan glumac koji se može pohvaliti nekim vrhunskim filmskim naslovima kao i saradnjom sa velikim rediteljskim imenima.