Džodi Foster

Američki glumica Džodi Foster svakako važi za jednu od najpoznatijih i najvoljenijih glumica u Holivudu. Zaista su rijetki koji nisu čuli njeno ime ili bar za jedan film u kojem je glumila. Najviše pohvala je dobila za ulogu mlade FBI pripravnice Klaris Starling u psihološkom hororu Kad jaganjci utihnu (1991) reditelja Džonatana Demija. Agentica Starling je dobila izuzetno težak zadatak da razgovara sa doktorom Hanibalom Lektorom (Entoni Hopkins), kako bi saznala što više informacija o serijskom ubici koji ubija svoje žrtve na najbrutalniji mogući način. Scene između ovo dvoje ljudi su dosta rijetke ali zaista odlično prikazuju hrabrost i odlučnost preplašene mlade agentice, koja je takoreći puštena na nemilost poremećenog doktora. Foster i Hopkins su svakako na visini zadatka i svaka rečenica njihovog razgovora se urezala u sjećanje gledalaca. Kad jaganjci utihnu je inače jedan od rijetkih filmova koji je osvojio nagradu Oskar u pet najvećih kategoriji a to su najbolji film, najbolji reditelj, najbolja glumica, najbolji glumac i najbolji scenario. Ovo je prethodno pošlo za rukom samo filmovima Dogodilo se jedne noći (1934) reditelja Frenka Kapre i Let iznad kukavičjeg gnijezda (1975) reditelja Miloša Formana. Foster je odigrala glavnu ulogu u popularnoj televizijskoj seriji Pravi detektiv (2024), a okušala se i kao reditelj i snimila filmove Mali čovjek Tejt (1991), Kući za praznike (1995), Dabar (2011) i Igra novca (2016).

Upitana za nezavisne filmove, Foster je odgovorila: "Očigledno, snimila sam mnogo nezavisnih filmova i vodila sam nezavisnu producentsku kompaniju i producirala gomilu nezavisnih filmova. Ne snimam toliko indi filmova kao glumica, jer mislim da nisam prikladna za njih. Ne znam zašto. Kao glumica, mislim da sam bolja u mejnstrim filmovima jer imam vrlo linearan način pripovijedanja i ponekad je to pomalo dosadno za indi filmove. Tako da mislim da sam bolji reditelj i producent indi filmova nego što sam glumica".

Alisija Kristijan Foster je prve televizijske reklame snimila kada joj je bilo samo tri godine i nakon toga je učestvovala u još nekoliko sličnih projekata. Prve filmske uloge je odigrala krajem šezdesetih i početkom godina prošloga vijeka u različitim televizijskim serijama, kao što su Miris baruta (1969-1972), Bonanca (1972), Kung fu (1973) i Mjesec od papira (19774). Odigrala je sporedne uloge i u filmovima Napoleon i Samanta (1972), Bomba iz Kanzas sitija (1972), Tom Sojer (1973) i Jedan mali Indijanac (1973).

Mladu glumicu je zatim primjetio čuveni američki reditelj Martin Skorseze, koji je prvo angažovao u filmu Alis ovdje više ne stanuje (1974) a zatim u filmu Taksista (1976). Imala je samo dvanaest godina kada je stala pored glumca Roberta de Nira. Tokom snimanja Taksiste Foster je razvila poseban odnos sa De Nirom koji je uvideo veliki potencijal u mladoj glumici i koji je dugo uvježbavao scene sa njom. Za ovu ulogu glumica je dobila svoju prvu nominaciju za nagradu Oskar.

Upitana za film Taksista, glumica je odgovorila: "Mislim da je to jedan od najboljih filmova koji je ikada snimljen u Americi. To je izjava o Americi. O nasilju. O usamljenosti. Anonimnosti. Neki od najboljih radova su oni koji su pokušali da imitiraju takav film, takav stil. To je jednostavno klasik. Svaki dan kada sam dolazila kući osjećala sam da sam zaista nešto postigla".

Foster je postala tinejdžerska zvijezda i uslijedile su uloge u filmovima Odjeci ljeta (1976), Bagzi Maloun (1976) reditelja Alana Parkera, Devojčica koja stanuje u onoj ulici (1976), Uvrnuti petak (1976), Prestani me zvati mala! (1977), Kuća na plaži (1977) i Cipela od bonbona (1977), Lisice (1980), Karni (1980), O’Harina supruga (1982), Hotel Nju Hempšir (1984) reditelja Tonija Ričardsona, Tuđa krv (1984) reditelja Kloda Šabrola, Očarani (1985), Pet uglova (1987), Siesta (1987) i Stealing home (1988). Navedeni filmovi su naišli na podijeljeno mišeljenje publike, dok je dio istih potonuo u zaborav.

Foster je odlično odigrala žrtvu silovanja u filmu Optužena (1988) reditelja Džonatana Kaplana u kojem još glumi Keli Mekgilis. Glumica je jasno stavila do znanja da je spremna da se uhvati u koštac sa složenim ulogama. Dobila je novu nominaciju za nagradu Oskar i to ovaj put u kategoriji najbolja glavna glumica.

Klasu je potvrdila ulogom u pomenutom filmu Kad jaganjci utihnu (1991), da bi zatim zaigrala u filmovima Na meti mafije (1990), Sjenke i magle (1991) reditelja Vudija Alena, Somersbi (1993), Maverik (1994), Nel (1994), Kontakt (1997) i Ana i kralj (1999).

"Gluma je, za mene, iscrpljujuća. Uvijek me više energije okupiralo režijom. Intenzivnije je režirati. Mogu uskočiti i reći šta imam, pa opet iskočiti. To je za mene velika strast", izjavila je Foster.

Nastavila je da igra glavne uloge u različitim filmskim ostvarenjima i njeno ime je ostalo garancija za dobar filma, ali i garancija da će film postići dobru gledanost kod publike. Nabrojimo redom naslove Nestašluci crkvenih momaka (2002), Soba panike (2002) reditelja Dejvida Finčera, Vjeridba je dugo trajala (2004) reditelja Žan Pjera Ženea, Plan leta (2005), Insajder (2006) reditelja Spajka Lija, Neustrašiva (2007), Nimino ostrvo (2008), Materinstvo (2009), Krvoproliće (2011) reditelja Romana Polanskog i Elizijum (2013).

Nakon kraće pauze glumicu smo ponovo gledali u filmovima Hotel Artemis (2018), Mauritanac (2021) i Najad (2023).