Milena Dravić ( 1940 - 2018)

Naša čuvena glumica Milena Dravić (1940-2018) je neosporno jedna od najznačajnijih glumica rođenih na ovim prostorima i jedna od istinskih filmskih diva. Mnogi s pravom vole reći da je Milena Dravić zapravo drugo ime za jednu veliku epohu jugoslovenskig filma. Ovaj laskavi status stekla je talentom i brojnim kvalitetnim ulogama, ali i pozitivnom energijom i dobrotom kojom je zračila. Uživala je izuzetno veliko poštovanje svojih kolege, kojima je uvijek pomagala kada je bila u prilici, naročito mladim kolegama koji su bili na početku svoje karijere. Jedna je od zaista rijetkih glumica o kojoj su pisane monografije i u čiju su čast otvarani legati i priređivane izložbe i to dok je još bila sa nama. Jedina je glumica iz bivše Jugoslavije koja je uvrštena u Larusovu Svjetsku enciklopediju filma i takođe jedina glumica sa ovih prostora koja se našla na naslovnoj strani Njujork Tajmsa. Dobila je čak četiri nagrade za životno djelo i to redom Žanka Stokić, Statueta Joakim Vujić, Dobričin prsten i Nušićeva nagrada. Slobodno možemo reći da je Dravić profesiju glumca podigla na pijedestal. Bila je, takođe, vrsna pozorišna glumica, u mladosti se bavila i manekenstvom, a u zrelijem dobu i fotografijom. Bila je u braku sa glumcem Draganom Nikolićem od 1971. do 2016. godine.

Milena Dravić je prve značajnije uloge ostvarila šezdesetih godina prošloga vijeka kada se pojavila u filmovima naših velikih reditelja, sa kojima je nastavila saradnju tokom narednih decenija. Početkom ove decenije započela je saradnju sa rediteljem Veljkom Bulajićem, sa kojim je snimila filmove Uzavreli grad (1961) i Kozara (1962), da bi vrhunac njihove saradnje bio film Bitka na Neretvi (1969). Mlada glumica je dobila priliku da zaigra pored mnogih svjetski poznatih glumaca kao što su Jul Briner, Hardi Kriger, Franko Nero, Orson Vels i Sergej Bondarčuk. Film je bio nominovan za nagradu Oskar u kategoriji najbolji strani film.

Dravić je takođe započela saradnju sa rediteljem Mladomirom Purišom Đorđevićem, sa kojim je prvo snimla film Leto je krivo za sve (1961), da bi tokom narednih decenija snimili naslove Devojka (1965), Jutro (1967), Biciklisti (1970), Pavle Pavlović (1975), Trener (1978) i Osam kila sreće (1980).

Gledali smo je tokom šezdesetih i u filmovima Diližansa snova (1960), Zajednički stan (1960), Bolje je umeti (1960), Prekobrojna (1962), Radopolje (1963), Lito vilovito (1964), Službeni položaj (1964), Narodni poslanik (1964), Čovek nije tica (1965) reditelja Dušana Makavejeva, Klakson (1965), Čovik od svita (1965), Soldatuše (1965), Rondo (1966), Do pobede i dalje (1966), Priča koje nema (1967), Nemirni (1967), Dim (1967), Hasanaginica (1967), Sirota Marija (1968), Sedmina (1969), Zaseda (1969), Horoskop (1969) i Cross Country (1969).

Sedamdesetih godina glumica je nastavila da niže uspjehe kako u ratnim filmovima, tako i u komedijama koje su počele uveliko da se snimaju krajem decenije. Najviše uspjeha je doživjela u filmu Sutjeska (1973), reditelja Stipe Delića, u kojem pored Velimira Bate Živojinovića i Ljubiše Samardžića, glume i Ričard Barton i Irena Papas. Film važi za jedan od najskupljih filmova snimljenih na ovim prostorima.

Zaigrala je u filmu strane produkcije, Grupni portret sa damom (1977), reditelja Aleksandra Petrovića, u kojem glume Romi Šnajder, Bred Durif i Mišel Galabri.

Sedamdesetih je zaigrala u filmovima Biciklisti (1970), Voda nešto nosi (1971), W.R. - Misterije organizma (1971) reditelja Dušana Makavejeva, Uloga moje porodice u svjetskoj revoluciji (1971), Makedonski deo pakla (1971), Kad dođe lav (1972), Kako su se volele dve budale (1972), Samrtno proleće (1973), Pjegava djevojka (1973), Deps (1974), Strah (1974), Povratak otpisanih (1976), Ljubavni život Budimira Trajkovića (1977), Tamo i natrag (1978), Povratak (1979), kao i u televizijskim serijama Ceo život za godinu dana (1971), Život je lep (1975) i Čardak i na nebu i na zemlji (1978-1979).

Krajem sedamdesetih je započela saradnju sa rediteljem Milošem Mišom Radivojevićem, sa kojim je snimila film Kvar (1978), da bi narednih decenija često sarađivali i to u filmovima Snovi, život, smrt Filipa Filipovića (1980), Una (1984) i Čavka (1988).

Osamdesete godine je počela odličnim filmom Poseban tretman (1980) reditelja Gorana Paskaljevića, u kojem još glume Danilo Bata Stojković, Ljuba Tadić i Bora Todorović. Dravić je za ulogu doktorove supruge, koji koristi posebne metode lječenja od alkoholizma, dobila nagradu na filmskom festivalu u Kanu za najbolju sporednu glumicu. Dravić i reditelj Paskaljević su mnogo godina kasnije ponovo sarađivali i to još jednom veoma uspješnom filmu Bure baruta (1998).

Glumica je najplodniju saradnju tokom osamdesetih godina imala sa rediteljem Milanom Jelićem, sa kojim je snimila veoma popularne komedije Rad na određeno vreme (1980), Nedeljni ručak (1982), Moj tata na određeno vreme (1982), Razvod na određeno vreme (1986), Špijun na štiklama (1988) i Čudna noć (1990).

Takođe je zaigrala u filmovima Šesta brzina (1981), Laf u srcu (1981), Čovek sa četiri noge (1983), Šećerna vodica (1983), Horvatov izbor (1985), Anticasanova (1985), Na istarski način (1985), Osveta (1986), Lijepe žene prolaze kroz grad (1986), Dogodilo se na današnji dan (1987), Tamna strana sunca (1988), Najbolji (1989), Boj na Kosovu (1989), kao i u televizijskim serijama Priče iz radionice (1982), Priče iz Nepričave (1983-1984), Putovanje u Vučjak (1986-1987) i Soba 405 (1987).

Dravić je zaigrala i u filmu Tamna strana sunca (1988) reditelja Božidara Bote Nikolića, u kojem je jednu od svojih prvih uloga odigrao američki glumac Bred Pit, koji je tokom narednih decenija postao jedan od najtraženijih glumaca u Holivudu.

Devedesetih godina i kasnije glumica je sve rijeđe snimala filmove i polako se okretala televiziji. Gledali smo je ipak u filmovima Sekula se opet ženi (1991), Policajac sa Petlovog brda (1992), Sekula nevino optužen (1992), Treća sreća (1995), Tri letnja dana (1997), Nebeska udica (2000), Normalni ljudi (2001), Bumerang (2001), Zona Zamfirova (2002), Ledina (2003), Sjaj u očima (2003), Agi i Ema (2007), Ljubav i drugi zločini (2008) i Sveti Georgije ubiva aždahu (2009) reditelja Srđana Dragojevića, kao i u televizijskim serijama Metla bez drške (1990-2002), Policajac sa Petlovog brda (1993-1994), Lud, zbunjen, normalan (2007-2015), Sinđelići (2013-2016) i Komšije (2015-2018).

Kada je Milena Dravić u posljednjoj godini svog života prisustvovala Filmskom festivalu u Puli, Rade Šerbedžija joj je pjevao Arsenovu Milenu, svirao joj je Vasil Hadžimanov, a prikazan je i kratki film sastavljen od njenih filmova, intervjua, kao i reportaža sa Kanskog festivala, kada je dobila nagradu. Svi prisutni su posvjedočili o jednom blistavom životu i blistavoj karijeri.