Ser Šon Koneri ( 1930 - 2020)

Legendarni škotski glumac Ser Šon Koneri (1930-2020) je ostvario izuzetno plodnu karijeru i zaigrao u velikom broju filmova i to pretežno glavnu ulogu. Rijetke su kolege koje mogu parirati Koneriju po broju odigranih glavnih uloga. Kritika je uglavnom imala riječi hvale za njegove glumačke nastupe, dok su ga žene prosto obožavale. Najveće simpatije je svakako stekao zahvaljujući ulozi tajnog agenta Džejmsa Bonda, koju je ponovio ukupno sedam puta. Njegovi naslijednici su odradili dobar posao ali prosto nisu dosegli nebeske visine koje je Koneri ucrtao. Priznanje američke filmske akademije je dobio za sporednu ulogu u filmu Nesalomivi (1987) reditelja Brajana de Palme. Pored toga, proglašen je za najseksipilnijeg muškarca prošloga vijeka.

 

Upitan da prokomentariše laskavu titulu najseksipilnijeg muškarca, Koneri se našalio: "Pa šta da kažem, ljudi imaju dobar ukus. Ne, samo se šalim. Ja takve stvari zaista ne shvatam previše ozbiljno”.

 

Tomas Šon Koneri je rođen u izuzetno siromašnoj porodici i od ranog djetinjstva je radio različite fizičke poslove, kako bi zaradio za život. Jedan period se aktivno bavio bodibildingom, da bi kasnije gluma postala njegova glavna preokupacija. Neke od svojih prvih uloga je odigrao u filmovima Put bez povratka (1957), Pakleni vozači (1957), Akcija tigra (1957), Vremenska brava (1957), Drugo vrijeme, drugo mjesto (1958), Tarzanova najveća pustolovina (1959), Darbi O'Gil i mali ljudi (1959), Uplašeni grad (1961), Na guslama (1961) i Najduži dan (1962).

 

Koneri je zatim upoznao čuvenog producenta Alberta Kabija Brokolija, koji mu je ponudio ulogu Džejmsa Bonda u filmu Doktor No (1962) koji je režirao Terens Jang. Glumac navodno najviše zasluge duguje producentovoj supruzi Dejni Brokoli koja je na kraju ubjedila svog supruga. U svakom slučaju, odlično se snašao u ovoj ulozi i izazvao zaista veliko oduševljenje publike. Njegovi maniri i uglađen hod, kao i piće koje naručuje i način na koji se upoznaje sa ljudima, postali su njegov svojevrsni zaštitni znak. Ulogu je nastavio da igra u filmovima Iz Rusije s ljubavlju (1963), Goldfinger (1964), Operacija Grom (1965), Samo dvaput se živi (1967), Dijamanti su vječni (1971) i Nikad ne reci nikad (1983). Sa najpoznatijim tajnim agentom završio je onog trenutka kada je shvatio da ne želi da ga ljudi pamte samo po jednoj ulozi, ali i kada mu je velika slava koja neizbježno ide uz samu ulogu, na kraju ipak dosadila.

 

“Stalo mi je do Bonda i šta će mu se dogoditi. Ne možete biti toliko dugo povezani sa jednim likom i zatim izgubiti interesovanje. Svi filmovi o Bondu imali su svoje pozitivne strane”, izjavio je glumac.

 

Pokušavao je da pobjegne od svoje najpoznatije uloge, što prije svega možemo vidjeti kroz njegovu saradnju sa američkim rediteljem Sidnijem Lumetom. Dvojac je zajedno snimio uspješne visokobudžetne filmove, ali i zanimljive nezavisne filmove, kao što su Brdo (1965), Andersonove trake (1971), Zločin (1973), Ubistvo u Orijent ekspresu (1974) i Porodični posao (1989). Takođe je sarađivao drugim poznatim rediteljima, kao što su Ričard Lester, Piter Hajms i Rasel Malkahi. Sa Lesterom je snimio filmove Robin i Marijana (1976) i Kuba (1979), sa Hajmsom Planeta prokletih (1981) i Noćna žega (1988), dok je sa Malkahijem snimio prva dva nastavka iz filmskog serijala Gorštak (1986-1991).

 

Takođe smo ga gledali u filmovima Žena od slame (1964), Marni (1964) reditelja Alfreda Hičkoka, Fino ludilo (1966), Šaloko (1968), Crveni šator (1969), Moli Megvajers (1970), Zardoz (1974) reditelja Džona Burmana, Ucjena (1974), Vjetar i lav (1975), Čovjek koji je htio da bude kralj (1975) reditelja Džona Hjustona, Sljedeći čovjek (1976), Operacija Market garden (1977), Velika pljačka voza (1978), Meteor (1979), Vremenski banditi (1981) reditelja Terija Gilijama, Pogrešno je ispravno (1982), Pet dana jednog ljeta (1982) reditelja Freda Zinemana, Legenda o Ser Gavinu i Zelenom vitezu (1984) i Ime ruže (1986).

 

Velike pohvale je dobio za ulogu profesora Henrija Džounsa, oca čuvenog avanturiste Indijane Džouns (Harison Ford) u nastavku Indijana Džouns i posljednji krstaški pohod (1989) reditelja Stivena Spilberga. Scene između Konerija i Forda su oduševile publiku i kritiku i zaista je šteta što ih nismo gledali zajedno u novim nastavcima.

 

Ostvario je uspješnu saradnju i sa američkim rediteljem Džonom Mektirnanom, sa kojim je snimio fimove Lov na Crveni oktobar (1990) i Vrač (1992), a zaigrao je i u filmovima Ruska kuća (1990), Izlazeće sunce (1993), Dobar čovjek u Africi (1994), Pravedan cilj (1995), Prvi vitez (1995), Zmajevo srce (1996), Stijena (1996), Vječiti osvetnici (1998), Nekoliko lekcija o ljubavi (1998) i Klopka (1999).

 

Odbio je ponudu reditelja Pitera Džeksona da zaigra čarobnjaka Gandalfa u filmskoj trilogiji Gospodar prstenova (2001-2003), ali je zato zaigrao u filmovima Upoznati Forestera (2000), Liga izuzetnih džentlmena (2003) i Ser Bili (2012).

 

Upitan zašto je odbio ulogu čarobnjaka Gandalfa, Koneri je dao krajnje zanimljiv odgovor: “Nikada nisam čitao Dž. R. R. Tolkina, tako da nisam razumio scenario kada su mi ga poslali. Bobiti? Hobiti?”.

 

Posudio je glas za dokumentarni film Ever to Excel (2012) koji govori o prestižnom škotskom univerzitetu Sent Endruz, koji je tada proslavio impozantnih šest decenija postojanja.