Doušnik

10.04.2007 14:27

Moris Fogel (Serž Regijani) izlazi iz zatvora gdje je proveo šest godina i odlazi kod prijatelja Žilbera (René Lefèvre), koji u tom trenutku procjenjuje vrijednost dragulja iz nedavne pljačke. Žilber očekuje da po dragulje dođu dva gangstera Nuttheccio (Mišel Pikoli) i Armand (Žak De Leon). Moris planira pljačku već naredni dan sa svoja dva saučesnika Silijenom (Žan-Pol Belmondo) i Remijem (Filip Nahon). Moris provodi veče kod njegove djevojke Tereze (Monik Henesi), a već naredni dan dolaze Silijan i Žan (Filip Marč), koji donose opremu za pljačku koja treba da se dogodi to veče.

Veoma talentovani francuski režiser i scenarista Žan Pjer Melvil (Samuraj) se odlično snalazi prilikom ekranizacije romana Doušnik, autora Pjera Lezoa. Melvil, koji je sam radio scenario za film, već početnom scenom jasno stavlja do znanja da zna da nam privuče pažnju i da to ovom majstoru nije nikakav problem. Prvo nas uvuče u scenu sa dugim i veoma kvalitetnim dijalogom, kako bi nas uhvatio nespremne i zatečene kratkom ali zaista efektnom scenom oružanog obračuna. Francuzu očigledno leži kriminalistički žanr i ne čudi što je upravo u njemu snimio svoje najbolje filmove. Doušnik je svakako jedan od njih. Dijalog u filmu je koncizan i direktan, i zaista je teško u njemu pronaći suvišne riječi a još manje cijele rečenice. Melvilu dosta pomaže vješta kamera iskusnog direktora fotografije Nikolasa Hajera (Orfej, Gavran), ķoja koristi sjenke i crno-bijelu fotografiju da ponudi naturalistički prikaz kriminalnog francuskog miljea u kojem nismo sigurni kome možemo da vjerujemo, a kome ne. Ovaj aspektu filma je, bar se tako čini, uvijek u podsvjesti autora i na kraju je zaista briljantno odrađen. Melvil ne žuri da ispriča ovu priču i traži od publike dosta strpljenja. Veliki dio filma odlazi na niz dugih dijaloga između protagonista filma, dok akcioni obračuni, inače odlično režirani, dobijaju daleko manje prostora, što može biti problem kod dijela publika koja nema mnogo strpljenja. Režiser Melvil završava nekoliko scena oružanog obračuna vještim zumom kamere upravo na šešir jednog od aktera tog obračuna. Ovo je interesantno iz razloga što originalni francuski naziv filma, Le Doulos, ima dvostruko značenje, pored toga što podrazumjeva žargonski naziv za policijskog doušnika, to je u isto vrijeme i naziv za vrstu šešira. Melvil zna da bogato nagradi onaj strpljivi i fokusirani dio publike kojima nije problem da dočekaju odjavnu špicu filma i koji sa dosta pribranosti paze na dešavanja u filmu. Ponekad možemo po sitnim gestikulacijama protagonista da pretpostavimo njegove sljedeće poteze. Izuzetak je mladi ali okorjeli gangster Silien, koga zaista odlično igra francuski glumac Žan Pol Belmondo (Profesionalac), čije nam namjere nikada nisu najjasnije.

Treba dodati da je američki režiser Kventin Tarantino priznao da je veliki obožavaoc ovog filma i da je upravo ovaj film velika inspiracija za njegov nezavisni kriminalistički film Ulični psi.

Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=18487174