Čovjek zvani hrabrost

01.02.2017 15:40

Američki pisac Čarls Portis je zaslužan za nekoliko veoma kvalitetnih romana, od kojih će svakako u najdužem sjećanju ostati roman Čovjek zvani hrabrost, kojeg mnogi literarni kritičari smatraju jednim od vrhunskih američkih romana. Roman je pričan iz retrospektive mlade Meti Ros, koja se sjeća vremena kada je imala četrnaest godina i kada joj je oca ubio odmetnik Tom Čejni. Popularnosti romana je svakako pomoglo nekoliko filmskih i televizijskih ekranizacija, jedna od njih je zasluga američkog režisera i producenta Henrija Hataveja (Kako je osvojen Divlji Zapad) i američkog glumca Džona Vejna (Poštanska ločija, Tragači). Reditelj Hatavej i glumac Vejn su sarađivali i prije ali se ova ekranizacija svakako ističe od svih njihovih zajedničkih filmova.

Krajem devetnaestog vijeka , četrnaestogodišnja Meti Ros (Kim Darbi), putuje u Fort Smit u državi Arkanzas, gdje unajmljuje ostarjelog američkog zamjenika šerifa, Rubena Dž. Kogburna (Džon Vejn), da pronađe i privede pravdi ubicu njenog oca, odmetnika Toma Čejnija (Džef Kori). Čejni se najvjerovatnije nalazi sa kolegom odmetnikom Nedom Peperom (Robert Duval) na indijanskoj teritoriji. Pridružuje im se i mladi teksaški rendžer La Bif (Glen Kembel).

Režiser Henri Hatavej već prvim scenama ovog filma, u kojim ubijaju Metinog nesretnog oca, pokazuje da itekako zna svoj posao i prikazuje surovost Divljeg Zapada, u kojem ljudski život ne vrijedi mnogo. Ovim scenama Hatavej pravi kvalitetan i upečatljiv portret jednog od filmskih negativaca, Toma Čejnija, i publika opravdana staje na stranu mlade Meti i ostarjelog šerifa. Čovjek zvan hrabrost dosta duguje legendarnom Džonu Vejnu, koji se odlično snalazi kao jednooki, ogorčeni i piću skloni šerif, koji nije izgubio osjećaj za pravdu. Ova uloga je gotovo sušta suprotnost od uloga u kojima smo navikli da ga gledamo i u kojima predstavlja gotovo pa oličenje poštenja i morala. U jednom trenutku pijani šerif čak pada sa konja kojeg jaše. Trebalo je dosta hrabrosti da ostarjeli glumac pred sam kraj svoje karijere izabere baš jednu ovakvu ulogu. Dobro društvo mu pravi mlada glumica Kim Darbi, koja kasnije u karijeri nije imala mnogo sreće sa ulogama koje je birala i kojoj je ovo vjerovatno najbolje glumačko ostvarenje u karijeri. Režiseru Hataveju je dosta pomogao iskusni direktor fotografije Lucien Ballard (Balada o Kejblu Hogu, Getavej) koji zna da snimi puste američke predjele na način da ne budu dosadni publici i da izabere lokacije za vatrene obračune. Treba pohvaliti odlično režiranu scenu u kojoj Kogburn i ekipa u zasjedi dočekuju odmetnika Pepera i njegovu bandu uz obalu plijetke rijeke. Hatavej ne žudi za senzacionalizmom već postepeno, često kroz humor, gradi priču i njegove likove, dobar posao scenaristkinje Margaret Roberts, i odlično prikazuje težak način dolaska do informacija za poznatim bjeguncem, kojeg ostali sitni kriminalci neće lako da odaju. Treba istaknuti efektnu scenu u kojoj se kratko pojavljuje američki glumac Denis Hoper (Plavi somot). Popraćene kvalitetnom pričom, scene vatrenog obračuna su popularno rečeno šlag na tortu. Najbolji primjer za ovo je neočekivana i napeta završna scena koja se dešava na stjenama blizu zmijskog legla.

Roman Čarlsa Portisa Čovjek zvan hrabrost je doživeo još jednu ekranizaciju, opet pod nazivom Čovjek zvan hrabrost, i to zahvaljujući režiserima Itanu i Džoelu Koenu (Fargo), u kojoj glavnu ulogu igra američki glumac Džef Bridžis.

Поштена употреба, https://sr.wikipedia.org/w/index.php?curid=254267