Raspjevani detektiv 1986

17.06.2017 00:15

Engleski scenarista i novinar Denis Poter je ostao zapamćen po svojoj kombinaciji fantazije i realnosti i danas se smatra za jednog od najoriginalnijih i najuticajnijih dramaturga koji su radili na britanskoj televiziji. Vrhunac njegovog filmskog stvaralaštva je vjerovatno televizijska serija Raspjevani detektiv (1986), koju potpisuje kao kreator i scenarista. Za reditelja serije je izabran Džon Amijel.

Pisac kriminalističkih misterija Filip E. Marlou (Majkl Gambon) boluje od psorijaznog artritisa, koji je naročito zahvatio njegove zglobove ruku i nogu i zbog toga mu onemogućava kretanje ili pisanje. Marlou dobija pomoć doktora Gibona (Bil Paterson) i medicinskih sestara Mils (Džoana Voli) i Vajt (Imelda Staunton), dok mu društvo u bolnici prave dvojica pacijenata Hol (Dejvid Rajal) i Redžinald (Džerard Horan). Marlou često mašta dok leži u bolničkom krevetu i usput dobija mnoge paranočne ideje, ne znajući da razlikuje stvarnost od fikcije. Gledamo i istoimenog privatnog detektiva Filipa Marloua (Majkl Gambon) koji riješava slučaj ubistva u koje je umješan Mark Bini (Patrik Malahajd). Takođe pratimo i Marlouovu suprugu Nikolu (Dženet Suzman), koja ima ljubavnika Marka Finija (Patrik Malahajd) i njih dvoje pokušavaju da prevare Marloua za autorska prava za njegovu knjigu Raspjevani detektiv. Pored toga, dok leži u bolničkom krevetu Marlou se sjeća svog djetinjstva i svog odnosa sa ocem (Džim Karter) i majkom (Alison Stedman).

Serija Raspjevani detektiv je značajna za scenaristu Denisa Potera, ne samo zato što predstavlja jednu od najboljih televizijskih serija koju je napisao, već i zato što sadrži mnoge biografijske djelove, koji su mu veoma bliski i slobodno možemo reći veoma intimni. Poter je sam vodio bitku sa psorijaznim artritisom, baš poput junaka serije Filipa Marloua i zna sve neugodnosti koje nosi ova bolest. Zbog toga daje iskren portret čovjeka koji vodi bitku sa ovom bolešću i zaista odlično oslikava njegov karakter. Marlou ne može da se kreće, ne može da piše iako to silno želi, dok njegova koža izaziva velike reakcije kod svih koji ga ugledaju. Poter i reditelj Džon Ejmiel daju intrigantan portret glavnog junaka, ali traže veliku pažnju i koncentraciju dok uporedo gledamo čovjeka prikovanog za bolnički krevet, zatim tog istog čovjeka bez njegove bolesti i u ulozi privatnog detektiva, ali i mladog i vragolastog Filipa Marloua još dok je bio dječak.

Scenarista i kreator serije Denis Poter ovdje ponovo pokazuje svoju izuzetnu sposobnost da pomješa stvarnost i fikciju i da zbuni i zaintrigira publiku, postepeno otkrivajući tragove. Tom prilikom je donekle prisiljen da koristi sporiji tempo serije, koji se vjerovatno neće dopasti današnjoj manje strpljivoj publici. Reditelj Amijel i scenarista Poter često posežu za tehnikom flešbekova i često ponavljaju određene scene više puta. Novo gledanje nam ponekad pruži potpunu sliku, koju nismo do tada imali, dok ponekad pruži manje ili više drugačiji pogled od prethodnog. Marlou tom prilikom sam pravi mnoge izmjene, poput autora koji traži pravi izbor za svoje djelo i u nekim trenucima čak mješa likove iz do tada različitih priča i na taj način dodatno zbunjuje publiku. Reditelj Amijel ne zaboravlja da vrati kadar na glavnog junaka kada on završii sa svojim neobičnim pričama i kada ga čujemo kako ponavlja posljednju rečenicu iz tek ispričane priče. Reditelj na taj način jasno sugeriše ko smišlja te priče, ali nismo sigurni da li su potpuno istinite ili bolje rečeno potpuno fiktivne. Naslovni junak obitava upravo tu negdje između stvarnosti i fikcije, u nepreglednim predjelima paranoje, kako bi pobjegao od surove stvarnosti. Treba pohvaliti odličnu muzičku podlogu, kao i izbor čestih i zabavnih plesnih numera da se ubrza tempo serije i da publika ne osjeti prevelik zamor usled čestih i dugih dijaloga i često sive fotografije. Ove numere često imaju nadrealni karakter i predstavljaju predmet mašte naslovnog junaka.

Raspjevani detektiv posebnu pažnju stavlja na dijaloge između protagonista. Treba istaknuti razgovor između Filipa Marloua i doktora Gibona, kojeg odlično tumači britanski glumac Bil Paterson, u kojima inteligentni doktor pokušava da prodre do svog pacijenta i da mu pomogne. U ovim scenama vidimo gotovo nevjerovatnu britkost u razmišljanju Marloua, koji odbija svaki vid pomoći. Doktor lukavo koristi njegovu knjigu i njegov način pisanja da izvuče određene zaključke o njemu. Nemoguće je ne pomenuti i veoma duhovitu scenu u kojoj medicinska sestra Mils, koju igra izuzetno šarmantna Džoana Voli, maže kremom Marloua po cijelom tjelu dok on on bezuspješno pokušava da sakrije seksualno uzbuđuje.

Kasting glumaca za ovu seriju je odrađen besprijekorno. Prije svega treba pohvaliti irskog glumca Majkla Gambona koji je odigrao jednu od najboljih uloga u svojoj karijeri. Glumac pravi izuzetno vješte prelaze iz bolesnog i ozlojeđenog čovjeka spremnog na svađu u uglađenog i surovog detektiva koji ne preza od opasnosti u kojoj se nalazi. Glumac demonstrira cijeli spektar emocija od tuge, nesreće, straha i osjećaja krivice, do neustrašivosti, osjećaja zaljubljenosti i na kraju do same sreće. Ponekad potpuno zaboravimo da bolesnika Filipa Marloua i detektiva Filipa Marlou igra isti glumac. Odličan posao su napravili i ostali glumci, koju su pružili neke od najzanimljivijih uloga u svojoj karijeri.

Raspjevani detektiv je originalna televizijska serija puna živopisnih likova i ispričana na jedan veoma zanimljiv način, koju treba preporučiti svim strpljivim ljubiteljima filma.