Žan-Luj Trentinjan

Francuski glumac, reditelj i vozač trkaćih automobila Žan Luj Trentinjan (1930-2022) je ostvario gotovo 150 uloga u filmovima i televizijskim serijama, tokom svoje nevjerovatno duge karijere od skoro sedam decenija. Sarađivao je sa najznačajnijim evropskim filmskim autorima kao što su Kosta Gavras, Klod Leluš, Klod Šabrol, Bernardo Bertoluči, Anri Žorž Kluzo, Fransoa Trifo, Serđo Korbuči, Kšištof Kiješlovski i Mihael Haneke.

 

Žan Luj Trentinjan je jednu od prvih filmskih uloga odigrao 1956. godine u komediji ...I Bog stvori ženu, reditelja Rodžera Vadima. Ova uloga je bila odskočna daska kako za Trentinjana, tako i za francusku glumicu Brižit Bardo, koji su postali velike evropske zvijezde. Trentinjan i reditelj Vadim su kasnije snimili Opasne veze i Nutty, Naughty Chateau. Glumac je do kraja 50-ih i tokom 60-ih ostvario saradnju sa mnogim bitnim evropskim rediteljima. Zaigrao je u filmovima Il sorpasso reditelja Dina Risija, L' Enfer reditelja Anrija Žorža Kluzoa, Les biches reditelja Kloda Šabrola, Veliki Silencio reditelja Serđa Korbučija i Moja noć kod g-đice Mod reditelja Erika Romera. Započeo je saradnju sa rediteljima Kostom-Gavrasom sa kojim je snimio The Sleeping Car Murder i Z, za koju je dobio nagradu za najboljeg glumca u festivalu u Kanu.

 

Sarađivao je i sa francuskim rediteljem Klodom Lelušom sa kojim je snimio ljubavnu dramu Jedan čovjek i jedna žena iz 1966. godine, u kojoj još igra francuska glumica Anuk Eme. Dvoje glumaca su pokazali odličnu međusobnu hemiju i učinili da se uvijek rado sjetimo ove ljubavne priče. Ljubitelji filma i danas rado čuju muzičku temu iz ovog filma, koju potpisuje talentovani francuski kompozitor Fransis Le. Ova romansa je dobila dva nastavka Jedan čovjek i jedna žena: 20 godina kasnije i Najbolje godine života, koje potpisuje reditelj Klod Leluš, a u kojima glavne uloge ponavljaju Eme i Trentinjan, ali koji nisu ponovili uspjeh originala. Sami Trentinjan i reditelj Leluš su sarađivali toj m narednih decenija na filmovima Le voyou, Živio život, Partir, revenir i Najbolje godine života. Drama Najbolje godine života iz 2019. godine predstavlja zapravo poslednji film u karijeri ovog talentovanog francuskog glumca. Do kraja 60-ih Trentinjan se istakao kao jedan od najznačajnijih francuskih i evropskih glumaca u poslijeratnom periodu.

 

Upitan za jednu od svojih najpopularnijih uloga u vesternu Veliki Silencio, glumac je odgovorio: "Igram ulogu nijeme osobe. Publika to neće shvatiti jer tokom dvije trećine filma on prosto nema razloga da govori. Sviđa mi se to jer u većini vesterna, previše pričaju i ne kažu ništa".

 

Sedamdesetih i osamdesetih godina Trentinjan je nastavio saradnju sa mnogim eminentnim evropskim rediteljima, rijetko igrajući i u Americi. Igrao je u filmovima Konformista reditelja Bernarda Bertolučija, And hope to die reditelja Renea Klemana, Je vous aime reditelja Kloda Berija, Povjerljivo tvoj reditelja Fransoa Trifoa i Pod vatrom reditelja Rodžera Spotisvuda, u kojem glavne uloge igraju Nik Nolti, Ed Haris i Džin Hekman. Trentinjan je takođe sarađivao sa francuskim rediteljem Žakom Dereom na filmovima The Outside man i Flic Story, kao i sa italijanskim rediteljem Etoreom Skolom na filmovima Passion of Love i The Night at Varennes.

 

Druga polovina 90-ih i naredne decenije su pokazale da se ostjareli glumac ipak zasitio glume i vidan je pad broja filmova koje je snimio u tom periodu. Glumca svakako ne treba previše kriviti za ovaj potez jer je došao u godine kada mu život nameće druge prioritete, a preostale uloge je odigrao isključivo sa izabranim rediteljima. Malo glumaca je do kraja svoje karijere vodilo računa o svojoj karijeri i sa ljudima sa kojima sarađuje, iako ne krije da je ipak nezadovoljnan sa velikim brojem svojih filmova. U svakom slučaju, treba izdvojiti još naslove Tri boje: Crvena reditelja Kšištofa Kiješlovskog, Samoproglašeni heroj reditelja Žaka Odijara, kao i saradnju sa austrijskim rediteljem Mihaelom Hanekeom, kojeg Trentinjan smatra za najboljeg reditelja na svijetu. Dvojac je snimio zajedno filmove Ljubav i Srećan završetak. Mnogi ljubitelji filma, uključujući i autora ovih skromnih redaka, smatraju romantičnu dramu Ljubav iz 2012. godine za jedan od najboljih filmova XXI vijeka. Ovaj film je takođe jedna od dvije omiljene uloge u karijeri ovog glumca. Druga je uloga u filmu Konformista reditelja Bernarda Bertolučija.

 

Trentinjan je bio strastveni vozač automobila i učesnik relija. Ženio se tri puta i bio je u braku sa glumicom Stefan Odran od 1954. do 1956. godine, kao i sa rediteljicom i producentkinjom Nadin Trentinjan i to od 1960. do 1976. godine. Sa Nadin je 1962. godine dobio ćerku Mari Trentinjan, koja je takođe bila uspješna glumica.

 

"Najbolji glumci na svijetu su oni koji najviše osjećaju, a najmanje pokazuju", bio je kratak i jasan glumac.

 

Žan Luj Trentinjan je jedan od najznačajnijih i najtalentovanijih francuskih i evropskih glumaca i može se pohvaliti nevjerovatno dugom filmskom karijerom i zaista nevjerovatnim brojem evropskih filmskih umjetnika sa kojima je sarađivao.