Špela Rožin

Slovenačka glumica Špela Rožin je važila za jednu od najpopularnijih glumica u bivšoj Jugoslaviji. Velike pohvale je dobila za ulogu slobodne mlade žene Minje u filmu Čudna devojka (1962), reditelja Jovana Živanovića, zbog koje je stekla veliku naklonost muškog dijela publike. Tokom šezdesetih i početkom sedamdesetih godina zaigrala je u italijanskim istorijskim filmovima smještenim u grčko - rimski svijet, popularno nazvanim gladijatorski filmovi. Na taj način je dijelila ekran sa nekim od najpoznatijih svjetskih glumaca i stekla značajan krug obožavalaca u Italiji, ali i u svijetu. Treba još dodati da je tokom snimanja filma Devetnaest djevojaka i jedan mornar (1971) upoznala slikara Ismara Mujezinovića, za kojeg se ubrzo udala.

"Radila sam po cijelom svijetu i dobro sam iskusila ovaj posao, uz dobru i lošu platu. Moji partneri su bile velike zvijezde Raf Valone, Miki Runi, Dalida, Stjuart Grejndžer, Džejn Birkin, Serž Genzbur, Jul Briner, Vitorio Gasman, Ričard Harison, Elizabet Tejlor, Ričard Barton, Bert Lankaster, Alen Delon, Maria Kalas i drugi. Najljepša glumica koju sam upoznala je bez sumnje Ava Gardner", rekla je Rožin.

Špela Rožin je svoju prvu ulogu odigrala u filmu Tri četvrtine sunca (1959), da bi zatim stupila u ljubavnu vezu sa rediteljem Stoletom Jankovićem, sa kojim je snimila film Partizanske priče (1960). Uslijedile su uloge u filmovima Pesma (1961), Peščani zamak (1962) i Dve noći u jednom danu (1963).

Italijanska publika je dobila priliku da je vidi u filmovima Herkul nepobjedivi (1964), Via Veneto (1964), Herkul iz pustinje (1964), Le sedicenni (1965), Prijatne noći (1966), Silenzio: Si uccide (1967), Mornari na palubi (1967), Io ti amo (1968), Osveta (1968), Il professor Matusa e i suoi hippies (1968), Il sole e di tutti (1968), Testa o croce (1969), Električna stolica (1969) i Veličanstveni Robin Hud (1970).

Nije zapostavila ni takoreći domaće tržište te smo je gledali u filmovima Nemirni (1967), Derviš i smrt (1974), Miris dunja (1982), Bal na vodi (1985), Posljednji skretničar uzanog kolosijeka (1986), Bio jednom jedan Sneško (1987), Vanbračna putovanja (1988), Azra (1988) i Žena s krajolikom (1989).

Početkom devedesetih godina snima filmove Praznik u Sarajevu (1991) i Bračna putovanja (1991), da bi zatim prestala da se bavi glumom. Filmu se vratila mnogo godina kasnije i uglavnom je glumila u rodnoj Sloveniji. Zaigrala je u filmove Lični prtljag (2009), Moja posljednja godina kao luzerka (2018), Kurva, pogrdni izraz za ženu (2021), Zaliv (2022), Posljednji heroj (2023) i Uzor (2023).