Benedeta

07.02.2022 09:35

Holandski reditelj Pol Verhoven je tokom svoje dosadašnje karijere snimio niz izuzetno kvalitetnih naslova, ali je rijetko kada nailazio na veliko odobravanje kritike. Razlog tome možemo uglavnom pronaći u njegovom čestom izboru kontraverznih tema. Takav je slučaj i sa biografskom psihološkom dramom Benedeta (2021) u kojoj glavnu ulogu igra belgijsko - francuska glumica Viržini Efira.

Tokom sedamdesetog vijeka u italijanskom gradu Peši, časna sestra Benedeta Karlini (Viržini Efira) tvrdi da joj se u vizijama javlja gospod Isus Hristos, što je dovodi u sukob sa nadređenom Abesom Felicitom (Šarlot Rempling). U manastir dolazi djevojka Bartolomea (Dafni Patakia), koja bježi od svog oca koji je zlostavlja. Abesa zadužuje Benedetu da pazi Bartolomeu i između dvije mlade djevojke se javljaju ljubavne strasti. Benedeta nastavlja da dobija tragove po tijelu koji bi mogli biti stigmate.

Reditelj Pol Verhoven je inspiraciju za ovaj film pronašao u knjizi Neskromna djela: Život lezbejske časne sestre u renesansnoj Italiji (1985) američke autorke Džudit Braun. Verhoven nikada nije bježao od kontraverze već je često strmoglavo jurio da ispriča priče koje će izazvati burne reakcije publike. Priča o časnoj sestri Benedeti je svakako jedna takva priča. Prikaz lezbejstva unutar jednog samostana je očekivano izazvao veliku reakciju katoličke crkve, dok je u nekim zemljama, poput Singapura i Rusije, film zabranjen za prikazivanje u lokalnim bioskopima.

Reditelj Verhoven počinje nizom neobičnih ali veoma zanimljivim scena, u kojima vidimo na koji način je mlada Benedeta prihvaćena u manastir. Verhoven takoreći evocira svojevrsni vid Božje intervencije ili najlakše rečeno Božjeg čuda. Nakon ovog uvoda, priča skače osamnaest godina i Benedeta je sada zrela žena. Verhoven pravi uvjerljivu rekreaciju italijanskog grada Peše i prikazuje život u jednom manastiru tokom sedamdesetog vijeka. Veliku pomoć je imao od strane francuske direktorice fotografije Žane Lapoari. Svojevrsna ljubavna veza između Benedete i Bartolomee nije zbrzana i naslovna junakinja u početku čak pruža otpor ovoj vezi. Scene ljubavnog odnosa su prikazane bez sakrivanja i vjerovatno se neće dopasti velikom dijelu publike. Zanimljivo je vidjeti snove koje Benedeta počinje da sniva u ovim trenucima i u kojima joj se javlja različiti religijski simboli i sam gospod Isus Hristos.

Ako je vjerovati kritici reditelj Verhoven se uglavnom drži knjige koju je odlučio da ekranizuje, bar sve do završetka, za kojeg priznaje da je izmišljen. Tokom promocije filma, reditelj nije krio da je bio zapanjen dešavanjima koje je pročitao u knjizi i koji su se dešavali u ovom italijanskom manastiru tokom sedamnasetog vijeka. Tokom pričanja ove priče, Verhoven nas prosto tjera da ispitujemo postupke glavne junakinje i da se zapitkujemo da li zapravo svjedočimo najvećem fenomenu katoličanstva stigmati. Isto tako, pitanje seksualne slobode i njenog odnosa sa vjerom je prisutno u ovom filmu. Odličan posao je napravila glumica Viržini Efira, koja je već sarađivala sa Verhovenom u filmu Ona (2016). Takođe treba pohvaliti njene koleginice Šarlot Rempling i Dafni Patakiju. Dio kritike je ipak pronašao veće sličnosti između Verhovenovog filma i istorijske horor drame Đavoli iz Ludona (1971) reditelja Kena Rasela.

Benedeta je intrigantan i odvažan filmski naslov kojeg treba preporučiti zreloj filmskoj publici.

By SBS Productions and Pathé - http://www.pathefilms.com/film/benedetta, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=67588633